vrijdag 6 februari 2015

De clown uithangen

Ik leer voor clown. Niet zo'n grappen-en-grollen-bananeschil-clown, maar een clown die zich richt op dementerenden en verstandelijk gehandicapten. Een clown die mensen die in hun eigen eenzame wereldje verzonken zijn een moment van contact en plezier wil brengen.

Na vier maanden 'droog' oefenen werden we vandaag in het diepe gegooid. We verzamelden eens niet in ons Leidse buurthuis, maar in een verzorgingstehuis in een dorp bij Rotterdam, waar vier van mijn klasgenoten werken.



In duo's of trio's werden we woningen met dementerenden ingeduwd. Mensenkinders wat eng. Ik deed wat vage dingen met een plumeau alsof ik de boel kwam poetsen, en neuriede en zong er wat bij. Ik schuifelde wat achter twee dametjes aan die op en neer door de gang liepen met hun tassen, de een met een reusachtige hondenknuffel er in. Ik zong wat van 'que sera sera'. De begeleiding reed een mevrouw naar ons toe die luid tandenknarsend in een ligrolstoel hing, een knuffelkonijntje stevig in haar rechterhand geklemd. We deden wat jolige en flauwe dingen als een liedje over konijnen en de plumeau die een katje was. Ze volgde nauwkeurig iedere beweging die we maakten, en er leek na een poos een vage lach over haar gezicht te glijden.

En ondertussen stierf ik van binnen de moord.


In de tweede en laatste woning ging het beter. Een woonkamer vol bejaarden keek ons verwachtingsvol aan toen we pompiedommend kwamen binnenstommelen. "Excellent, marvelous, thank you very much!" reageerde een Engelsman met twinkelende oogjes en een brede lach toen we voor hem stilhielden. We maakten een dankbare buiging voor hem. De radio speelde een liedje over 'Mooi Griekenland'. Mijn collega-clown trok een schoteltje onder een koffiekopje vandaan en deed of ze dat naar goed Grieks gebruik kapot wilde gooien. In plaats daarvan gooide ze het voorzichtig naar mij. Ik deed of ik het met een grote boog terug wilde slingeren en keek het echtpaar op de bank aan met een blik van "Zal ik het doen?" Ze knikten samen uitbundig van ja. Maar ach nee, we lieten de boel toch maar heel.

Mijn collega-clown viste een ballon uit haar mand en blies die op. Een gouden greep. Een hele serie ouderen deed enthousiast mee met overgooien. Een mevrouw die heel boos keek hief haar arm om de ballon met een enorme pets terug te meppen. Dat vond ze toch zelf ook wel grappig. Vooral toen ze met de ballon de baret van mijn hoofd mepte. De meneer naast haar bleef zijn ogen stijf dichtknijpen, alsof hij met al die de onzin niks te maken wilde hebben. De dame op de bank klemde de ballon tussen haar armen: "Kom hem maar halen als je hem wilt hebben," zei ze ondeugend.

De kring mensen klapte en zwaaide toen we, wederom pompiedommend, de woning uitstommelden.

6 opmerkingen:

  1. Wat lijkt me dat moeilijk,als er geen duidelijke respons van de mensen komt. Misschien leer je hun signalen van genieten wel.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat vind ik ook moeilijk hoor! Ik heb ook nog helemaal geen ervaring met dementerenden.

      Verwijderen
  2. lijkt me ontzettend moeilijk om te doen ,maar wat zal het een voldoening geven als je merkt dat mensen er wel van genieten. neem mijn petje voor jullie af.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wat goed dat je in je opleiding al op stage wordt gestuurd. Want het lijkt me iets waar je in moet groeien, en niet zomaar even doet als je een paar lesjes hebt gehad. Maar je hebt het er goed afgebracht voor de eerste keer!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Stoer, hoor! Onze vrijwilligersmiddag met demente ouderen tijdens een Big Band-optreden vond ik ook best lastig, eerverleden jaar. Ik kon moeilijk contact krijgen, en had achteraf nou niet echt het gevoel dat ik een verschil had gemaakt. Superknap dat je reacties hebt weten te ontlokken. Je moet maar denken: je vuurdoop heb je nu gehad. En zo te lezen was het een waardevolle ervaring.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. PS: je groep met collega-clowns ziet er gezellig uit!

    BeantwoordenVerwijderen